Hasło przewodnie czerwca “Dziewczyny i chłopaki płaczą i to jest OK” ma nam przypominać, że mamy prawo do łez i smutku. Ze względu na tradycje kulturowe, kobiety mają dużo większe przyzwolenie społeczne do wyrażania emocji poprzez płacz. Mężczyźni już od najmłodszych lat będą przez otoczenie zachęcani do ukrywania łez (pamiętasz historię o chłopcu w laboratorium medycznym). Choć tak naprawdę dużą rolę grają tu przekazy rodzinne i różnice indywidualne. Łzy mogą być nieakceptowane niezależnie od płci. Dzieci bardzo często słyszą “nie płacz” zamiast “popłacz sobie”.
Smutek, jak inne emocje ma wiele barw (zerknij na koło emocji). Może być łagodną melancholią lub czarną rozpaczą. O smutku nagrałam odcinek podcastu i jeśli jeszcze go nie poznałaś, zachęcam do wysłuchania TU. (https://psychologodiecie.pl/podcasty/o-smutku/)
Łzy to jednak nie tylko smutek, ich wyjątkowość polega na tym, że mogą towarzyszyć praktycznie każdej emocji. Łzy napływają do oczu ze szczęścia, w złości, czasem ze strachu lub wzruszenia.
Czy pozwalasz sobie na łzy? Często w gabinecie, towarzysząc swoim pacjentom jestem świadkiem ich przekonań o płaczu… nieraz przepraszają, że płaczą. A przecież dla mnie jest to zupełnie naturalna sprawa, a gabinet mam wyposażony w chusteczki. Nie z powodu kataru pacjentów, a katharsis. Katharsis oznacza uwolnienie od cierpienia, odreagowanie emocjonalne. Rozładowanie silnych uczuć w wyniku głębokiego przeżywania.
Największym, fałszywym przekonaniem o płaczu jest to, iż płacz oznacza słabość. “Przestań się mazać, nie bądź beksa, nie masz o co płakać”. Po raz kolejny unieważnienie odczuć zamiast akceptacji daje efekt stworzenia muru z przekonań, które blokują płacz. Nie jest to dla nas zdrowe. Tak, jak pozwalamy sobie na oddawanie moczu, gdy zachodzi taka potrzeba, tak samo powinniśmy dać sobie prawo do oddawania łez.
Zadanie w tym miesiącu to samoobserwacja co dzieje się z Twoimi łzami. Jakiej emocji najczęściej towarzyszą? Czy dajesz sobie prawo do nich? Jeśli zauważysz, że masz tendencje do tłumienia płaczu – a poznasz to między innymi po ściśniętym gardle (w skrajnych wypadkach po nawracających chorobach gardła czy problemach z przełykaniem) – zapisz w tabeli myśli, które towarzyszą tłumieniu łez. Poniżej zostawiam przykład:
| Sytuacja – A | Myśli – B | Emocje – C | Zachowania – D |
| Krzywda, która dzieje się komuś bliskiemu | nie mogę pokazać, że jest mi przykro. Mam być silna | głęboki smutek, żal, wstyd | obrócenie sytuacji w żart, zamrożenie |
| alternatywne podejście | mam prawo do łez, wyrażanie emocji jest w porządku nawet gdy otoczenie tego nie akceptuje | smutek, żal | pozwolenie sobie na płacz |
PS. Pozwól swoim łzom płynąć. Wyrażaj akceptację wobec osób bliskich, które płaczą: “widzę, że jest Ci przykro, to zrozumiałe” “Jestem przy Tobie”, “Popłacz sobie, jestem z Tobą”.